De viool is een klein snaarinstrument dat bespeeld wordt met behulp van een strijkstok. Het lijkt op een kleine en erg gedrongen gitaar, maar bevat geen gat in de klankkast. Door de snaren die over de hals van de viool en de klankkast gespannen zijn te beroeren met een strijkstok, komen de snaren in trilling. De trillingen worden geresoneerd door de klankkast. Een viool kan eventueel ook gespeeld worden met de vingers, wat pizzicato genoemd wordt.

De bouw van een viool

Een viool is gemaakt van meerdere houtsoorten. Op de hals bevinden zich bijna altijd 4 snaren die gestemd zijn in kwinten. Het bereik van een viool is G tot E. Tegenwoordig worden vioolsnaren meestal gemaakt van kunststof, terwijl ze vroeger vooral van darmen worden gemaakt (darmen van vee, geen kattendarmen zoals veel mensen denken). De strijkstok van een viool is gemaakt van een hardhout soort, en tegenwoordig ook van koolstofvezel. De zogenaamde beharing, oftewel het deel waarmee de vioolsnaren beroerd worden, wordt gemaakt van paardenhaar. Het maken van een goed klinkende viool is een specialistische klus die ruime ervaring en vakmanschap vereist. Omdat het bovendien (vele) jaren kan duren voordat een viool zijn optimale klank vindt, kunnen oude en antieke violen een hoge prijs opbrengen. Bekend zijn onder andere de peperdure instrumenten van de vioolbouwers Stradivarius, Gagliano en Guarneri.

Verwante instrumenten

De viool is de kleinste variant uit zijn familie. Er zijn een aantal grotere instrument die op hierop lijken en op dezelfde manier bespeeld worden.

• De altviool is iets groter en produceert een lagere toon.
• De cello of violoncello heeft een bereik tot 6 octaven. Dit instrument steunt met een standaard op de grond.
• De violone is nog groter en produceert een zeer lage toon. Het instrument wordt bij concerten tegenwoordig meestal vervangen door de contrabas, een instrument dat een andere oorsprong heeft dan de vioolfamilie.